Ksylitol
Często nazywany cukrem brzozowym. Jest dobrym, niskokalorycznym zamiennikiem dla białego cukru. W produktach spożywczych znajduje się pod symbolem E967. Pozyskiwany głównie z kory brzozy oraz niektórych warzyw i owoców (malin, truskawek, kalafiora). Wykazuje wiele korzystnych właściwości, dlatego coraz częściej znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym.
Zalety:
- Słodkość ksylitolu jest porównywalna ze słodkością cukru białego
- Dostarcza około 40% mniej kcal niż sacharoza – 100g dostarcza około 240 kcal (gdzie 100g białego cukru dostarcza około 400 kcal)
- Ksylitol nie powoduje próchnicy zębów oraz wzmacnia szkliwo (często jest składnikiem past do zębów, szczególnie dla dzieci czy drażetek, gum do żucia)
- Ma niski indeks glikemiczny, przez co przyjazny jest diabetykom, gdyż nie powoduje wahań glukozy oraz insuliny
- Ksylitol wspomaga rozwój korzystnej flory bakteryjnej jelit
- Ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze oraz przeciwdrożdżycowe
- Przeciwdziała infekcjom oraz stanom zapalnym
- Stymuluje wchłanianie wapnia w jelitach, co sprzyja mineralizacji kości
- Ksylitol daje w jamie ustnej ,,efekt chłodzenia’’
Wady:
- Większe ilości ksylitolu mogą powodować problemy gastryczne – bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, dlatego nie należy przesadzać z jego ilością w ciągu dnia. Osoba, która zaczyna stosować ksylitol w swojej diecie powinna przyzwyczaić organizm, zaczynając od małych ilości stopniowo je zwiększając
- Cena – ksylitol niestety jest drogim zamiennikiem cukru (1kg kosztuje około 30-40 zł)
Ksylitol idealnie nadaje się do wypieków (z wyjątkiem ciast drożdżowych) czy deserów, zarówno na zimno jak i ciepło 🙂
Miód
To kolejna alternatywa dla cukru. Jest to naturalny produkt wytwarzany przez pszczoły z nektaru roślin lub spadzi. Właściwości miodu oraz skład chemiczny zależą od rodzaju miodu oraz czasu i miejsca jego zbioru.
Miód dostarcza około 310-330 kcal w 100g. Ma wyższy indeks glikemiczny niż biały cukier, dlatego nie jest polecany cukrzykom oraz osobom z insulinoopornością.
Wyróżniamy miody spadziowe (ze spadzi iglastej oraz liściastej), miody nektarowe (m.in. rzepakowy, akacjowy, gryczany, wrzosowy, wielokwiatowy, lipowy) oraz miody nektarowo-spadziowe. Spotyka się również inne rodzaje miodów, mniej powszechne m.in. miód malinowy, mniszkowy, faceliowy, nostrzykowy, koniczynowy. Ze względu na konsystencję miody dzielimy na płynne oraz stałe.
Właściwości lecznicze miodu:
- wykazuje właściwości antyoksydacyjne
- ma działanie bakteriobójcze i przeciwgrzybicze
- przyspiesza proces gojenia się ran
- pomocny przy przeziębieniu i grypie – łagodzi stan zapalny gardła
- działa wykrztuśnie, osłabia kaszel
- wzmacnia odporność organizmu
- niektóre rodzaje miodu wykazują działanie przeciwnowotworowe
- pomocny przy schorzeniach dróg moczowych
- wzmacnia pracę mięśnia sercowego
- niektóre rodzaje miodu działają uspokajająco i nasennie
- pomocny przy chorobach żołądka, problemach trawiennych, wrzodach żołądka i dwunastnicy, a także chorobach zapalnych jelit
UWAGA!!
Należy pamiętać, iż miód poddany temperaturze powyżej 60°C traci swoje drogocenne właściwości lecznicze i odżywcze. Aby miód jak najdłużej zachowywał swoją wartość należy przechowywać go w miejscu chłodnym, suchym oraz zacienionym.
Miodu nie należy podawać dzieciom do 1 roku życia, nie jest wskazany również osobom uczulonym na pyłki kwiatowe czy składniki spadzi.
Erytrytol, erytrol
To kolejna zdrowsza alternatywa dla białego cukru. W produktach spożywczych oznaczany jest jako E 968. Należy do tej samej grupy związków co ksylitol. Naturalnie występuje w niektórych grzybach, owocach, kukurydzy oraz produktach fermentowanych.
Właściwości:
- Ma zerowy indeks glikemiczny – nie powoduje wahań glukozy we krwi po posiłku i nie stymuluje wydzielania insuliny – przyjazny diabetykom i insulinoopornym
- Jest bezkaloryczny
- Podczas spożywania daje lekko chłodzący efekt w jamie ustnej
- W przeciwieństwie do ksylitolu, spożycie większych ilości erytrytolu nie powoduje efektu przeczyszczającego
- Jest bezpieczny dla dzieci
- Erytrytol ma mniejszą słodkość – około 30% mniej słodkości cukru, dlatego należy pamiętać aby zwiększać jego ilość w przepisach, w których tradycyjny cukier zamieniamy na erytrytol
- Erytrytol podobnie jak ksylitol wykazuje działanie przeciwpróchnicze – utrudnia przyleganie bakterii do powierzchni zębów oraz hamuje ich namnażanie
- Ma właściwości antyoksydacyjne
Cena erytrytolu to koszt ok. 16-28 zł/kg.
Erytrytol może być stosowany do deserów oraz wypieków, z wyjątkiem ciast drożdżowych i robienia karmelu 😉
